Zazwyczaj ból gardła u dzieci jest niegroźną i krótkotrwałą dolegliwością, która wymaga jedynie leczenia objawowego. W niektórych przypadkach jednak konieczna jest specjalistyczna terapia np. antybiotykami. Sprawdź, kiedy należy iść z dzieckiem do lekarza, a kiedy z jego bolącym gardłem można sobie poradzić domowymi sposobami lub z wykorzystaniem preparatów z apteki.
Dziecięcy ból gardła – zawsze poważna dolegliwość?
Podobnie jak u dorosłych, także ból gardła u dzieci może mieć różne przyczyny i nie zawsze jest to poważna dolegliwość. Zdarza się, że uczucie podrażnienia błon śluzowych występuje jedynie przez chwilę i jest wywołane np. wypiciem zimnego napoju lub długiego przebywania w pomieszczeniu o suchym powietrzu. Bolące gardło może być jednak także objawem innej choroby i to nie tylko zwykłego przeziębienia, ale też groźniejszych schorzeń, takich jak angina czy odra.
W zależności od źródła problemu różne mogą być także objawy chorego gardła u dziecka. Najczęściej maluchy narzekają na ból, uczucie drapania, suchości lub pieczenia, a także trudności z przełykaniem i chrypkę. Występuje u nich także często zaczerwienienie lub rozpulchnienie błon śluzowych w tylnej części jamy ustnej.
Dla najmłodszych takie dolegliwości są dość dokuczliwe, dlatego warto wiedzieć, jak pomóc dziecku w takiej sytuacji.
Główne przyczyny bólu gardła u dzieci
W większości przypadków za ból gardła u dzieci odpowiadają wirusy m.in. grypy i paragrypy, czy też rynowirusy, adenowirusy i koronawirusy, które rozprzestrzeniają się głównie drogą kropelkową. Wywołują one u najmłodszych zazwyczaj różne dolegliwości górnych dróg oddechowych – nie tylko podrażnienie błon śluzowych tylnej części jamy ustnej, ale także katar i kaszel. Bolące okolice przełyku są zatem odczuwane przez maluchy głównie przy przeziębieniu, grypie lub innych infekcjach sezonowych.
Drugą, dość częstą przyczyną dolegliwości gardłowych u najmłodszych są alergie powodujące obfity katar. Nadmiar śluzu z nosa może wówczas spływać do niższych fragmentów dróg oddechowych i powodować podrażnienie błon śluzowych tylnej części jamy ustnej.
Nieco rzadziej ból gardła u dziecka powodują bakterie. Najczęściej są to paciorkowce, które są odpowiedzialne za rozwój anginy, czyli zapalenia migdałków. Dodatkowymi objawami tej dość poważnej choroby jest powiększenie węzłów chłonnych, charakterystyczny nalot na błonach śluzowych wewnątrz buzi oraz wysoka gorączka.
U najmłodszych bolące gardło może być także jednym z symptomów niektórych chorób zakaźnych wieku dziecięcego, takich jak odra, świnka i ospa wietrzna.
Czy ból gardła można zwalczyć domowymi sposobami?
Dla dzieci ból gardła jest bardzo uciążliwy, ponieważ utrudnia im przełykanie pokarmów, a nawet mówienie. Z tego względu, aby im ulżyć, warto jak najszybciej zastosować domowe sposoby złagodzenia przykrych objawów. Takim pierwszym „ratunkiem” może być podanie maluchowi szklanki z ciepłą wodą i rozpuszczoną w niej łyżką miodu (pod warunkiem, że maluch nie jest na niego uczulony). Taki napój tworzy powłokę ochronną na błonach śluzowych i przez to zmniejsza odczucie ich podrażnienia. Ponadto miód jest naturalnym antybiotykiem, a więc może pomóc w zwalczeniu rozwijającej się infekcji.
Podobnie działa kisiel lniany, który ze względu na swoją lepką konsystencję osiada na gardle i w ten sposób tworzy na nim film łagodzący. Taki „terapeutyczny” przysmak przygotujesz w kilka minut. Wystarczy w małym garnuszku zalać wodą 2 łyżki nasion lnu i gotować całość na wolnym ogniu około 10 minut. Po wystudzeniu gęstej zawiesiny należy ją przecedzić i dodać starte jabłko lub sok owocowy. Kisiel z lnu, choć nie wyleczy infekcji, przynajmniej na chwilę przyniesie ulgę dziecku.
Innym domowym sposobem na złagodzenie dolegliwości bólowych może być płukanka przygotowana z naparu szałwii, rumianku czy z soli emskiej. Pamiętaj jednak, że płukanie gardła jest dość trudne i może prowadzić do zadławienia, dlatego mogą go wykonywać jedynie starsze dzieci, które już opanowały tę umiejętność.
Domowe sposoby na ból gardła nie zawsze są skuteczne lub przynoszą jedynie chwilowe ukojenie. Wówczas warto udać się do lekarza, ponieważ konieczne może okazać się zastosowanie profesjonalnych środków leczniczych.
Ból gardła u dzieci – kiedy potrzebne jest wsparcie lekarza?
Tak naprawdę ból gardła u dzieci wymaga konsultacji z pediatrą w wielu przypadkach. Nie zwlekaj z wizytą w przychodni szczególnie w następujących sytuacjach:
- jeśli dolegliwość dotyczy malucha w wieku do 2 lat,
- gdy domowe sposoby nie przynoszą rezultatów,
- jeżeli bólowi gardła towarzyszą inne dolegliwości, zwłaszcza wysoka gorączka, wysypka, powiększenie węzłów chłonnych itp.
Wsparcie lekarza jest niezbędne, ponieważ tylko on może postawić właściwą diagnozę, od której zależy sposób leczenia infekcji górnych dróg oddechowych. Jeśli bowiem ma ona podłoże bakteryjne, nie wystarczą typowe leki, lecz niezbędna będzie również antybiotykoterapia.
Jakie preparaty medyczne lub leki mogą uśmierzyć ból gardła u kilkulatka?
W przypadku infekcji wirusowych, którym towarzyszą dolegliwości bólowe górnych dróg oddechowych, najczęściej stosuje się leczenie objawowe. Młodszym pacjentom lekarze zazwyczaj zalecają podawanie leków o działaniu miejscowym, zawierającym składniki aktywne o działaniu przeciwzapalnym, przeciwbólowym lub przeciwbakteryjnym.
W aptece dostępnych jest też wiele preparatów medycznych, które zawierają różne wyciągi z ziół o właściwościach łagodzących podrażnienie błon śluzowych gardła np. ekstrakty z prawoślazu, porostu islandzkiego czy lipy. Są one dostępne bez recepty, dlatego można je kupić samodzielnie. Zalecamy jednak, by wcześniej ich wybór mimo wszystko skonsultować z pediatrą.
Najważniejsze to zastosować leki na ból gardła u dzieci, a nie środki przeznaczone dla dorosłych. Ich skład i ilość substancji czynnych są bowiem dostosowane do potrzeb małych organizmów. Takie preparaty medyczne różnią się także formą, dzięki czemu można je dopasować do wieku pociechy. Do wyboru są m.in.:
- lizaki na ból gardła dla dzieci – przypominają uwielbiane przez najmłodszych słodycze, jednak zwierają dodatkowe składniki zmniejszające dolegliwości bólowe; są one odpowiednie dla pociech w wieku powyżej 3 lat,
- gumy rozpuszczalne na gardło – mają pyszny smak i działają łagodząco oraz nawilżająco na błony śluzowe jamy ustnej,
- spray do gardła, łagodzący uczucie pieczenia, suchości i drapania – jest on dobrym rozwiązaniem w przypadku maluchów, które nie opanowały jeszcze umiejętności ssania,
- tabletki na ból gardła – dla dzieci najczęściej mają postać pastylek do ssania i przeznaczone są dla starszych pociech powyżej 6. roku życia; w zależności od rodzaju mogą mieć działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne, odkażające lub nawilżające.
Jeśli infekcji towarzyszą inne objawy, lekarz może zalecić zastosowanie preparatów o działaniu wielokierunkowym np. specjalny syrop na ból gardła i kaszel dla dzieci. W przypadku silnych dolegliwości konieczne może być także podanie maluchowi doustnych środków przeciwbólowych, jednak o tym bezwzględnie powinien zadecydować specjalista.
Jak dbać o gardło na co dzień?
Chorobom lepiej zapobiegać niż je leczyć, dlatego, aby zminimalizować ryzyko pojawienia się bólu gardła u pociechy, warto stosować odpowiednią profilaktykę. Przede wszystkim naucz dziecko chronić się przed infekcjami poprzez:
- częste mycie rączek (szczególnie po wyjściu z toalety, przed posiłkiem i po powrocie do domu ze szkoły lub przedszkola),
- niedzielenie się z rówieśnikami sztućcami i naczyniami,
- unikanie kontaktu z kichającymi i kaszlącymi osobami.
Dodatkowo dbaj o to, by Twoja pociecha nie spożywała zbyt zimnych i za gorących pokarmów oraz napojów. Ubieraj ją zawsze adekwatnie do warunków pogodowych, aby nie doszło do wyziębienia lub przegrzania organizmu. W okresie letnim staraj się, by dziecko nie przebywało długo w pomieszczeniach klimatyzowanych, natomiast zimą zadbaj o odpowiednie nawilżenie powietrza w mieszkaniu.
Więcej porad i wskazówek? Zapraszamy do lektury innych wpisów z naszego bloga!
Wiesz już, co na ból gardła u dzieci sprawdza się najlepiej i jak złagodzić przykre dolegliwości? Pamiętaj, by nigdy nie lekceważyć takiego schorzenia i w razie potrzeby jak najszybciej udać się z pociechą do lekarza. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, jak dbać o zdrowie swojej rodziny, odwiedzaj jak najczęściej nasz blog. Znajdziesz w nim wiele porad i wskazówek o profilaktyce zdrowotnej np. jak wspomóc odporność dietą lub jak rozpoznać i leczyć zapalenie ucha u dziecka.
