Mleko matki stanowi najlepszy pokarm dla niemowlęcia. Dostarcza mu niezbędnych składników odżywczych i jest zawsze świeże, ciepłe oraz gotowe do podania. Do tej pory nie udało się stworzyć pożywienia, którego wartość biologiczna odpowiadałaby naturalnemu pokarmowi matki. Początki laktacji nie zawsze są łatwe, a świeżo upieczona mama może napotkać wiele różnych problemów. W takiej sytuacji z pomocą przyjdą dostępne na rynku akcesoria do karmienia piersią. Z poniższego poradnika dowiesz się, po jakie produkty warto sięgnąć, by zwiększyć swój komfort i jak najdłużej utrzymać laktację. Zapraszamy do lektury!
Oczekujesz pierwszego dziecka?
Ciało kobiety przygotowuje się do podawania mleka maluchowi już na etapie ciąży. To właśnie w tym okresie kształtują się liczne pęcherzyki mleczne, z których pokarm jest odprowadzany do brodawek. Ważną rolę w tym procesie odgrywają kobiece hormony, w szczególności estrogen oraz progesteron. Po porodzie dochodzą odruchy neurohormonalne, które odpowiadają zarówno za wytwarzanie pokarmu, jak i za jego utrzymanie. Pierwszy posiłek, który dostaje noworodek tuż po przyjściu na świat, to tzw. siara. Jest ona bogata w dobrze przyswajalne białka, przeciwciała, enzymy oraz czynniki wzrostu.
Zgodnie ze standardami opieki okołoporodowej w pierwszych dniach po porodzie mama powinna przystawiać niemowlę do piersi nawet kilkanaście razy na dobę. Częste i prawidłowe podawanie dziecku piersi stymuluje laktację i wzbudza produkcję mleka. Czas karmienia jest uzależniony od indywidualnych potrzeb malucha. Niemowlę samo decyduje, kiedy będzie najedzone i zacznie ssać słabiej, aż całkowicie wypuści brodawkę z ust.
Na co musisz być gotowa?
Świeżo upieczone mamy niejednokrotnie spotykają się z różnymi problemami już na samym początku laktacji. Niemowlę nie chce ssać, pokarmu jest niewiele, a wklęsłe brodawki sprawiają, że malec nie może prawidłowo ich uchwycić. Warto mieć świadomość, że tuż po urodzeniu organizm dziecka musi się oczyścić. Jeśli noworodek nie chce przyjmować pokarmu po upływie kilku godzin, pomocne mogą okazać się niektóre akcesoria do karmienia piersią. Pod ręką warto mieć zwłaszcza laktator, który pozwoli na odciągnięcie siary i podanie jej maluchowi. W większości przypadków tego typu trudności są jednak przejściowe i mijają wraz z upływem czasu.
Jednym z częstszych problemów pojawiających się w początkowym okresie laktacji jest też tzw. kryzys laktacyjny. To sytuacja, kiedy dochodzi do zmniejszenia ilości pokarmu, która zwykle ma miejsce około trzeciego tygodnia życia dziecka. Maluch może stać się marudny i płaczliwy, a jego wypracowany do tej pory rytm dobowy ulega zaburzeniu. Młode mamy często wpadają wtedy w panikę, a tymczasem taki stan należy po prostu przeczekać. Bardzo ważne jest, aby nie zaprzestać karmienia, podając maluchowi pierś tak często, jak to możliwe.

Co musisz wiedzieć o karmieniu piersią?
Laktacja jest fizjologicznym procesem zachodzącym w organizmie każdej mamy, która wydała dziecko na świat. Dzięki niej noworodek może otrzymywać pokarm przygotowany przez samą naturę. Zawiera on wszystkie składniki potrzebne do prawidłowego rozwoju i wzrostu, a jego skład zmienia się wraz z dorastaniem malucha. Karmienie piersią ma wiele zalet zarówno dla dziecka, jak i dla mamy. Oto niektóre z nich:
- ochrona immunologiczna przed patogenami wywołującymi infekcje,
- mniejsze ryzyko rozwoju wad zgryzu i mowy,
- zmniejszenie zachorowalności na choroby cywilizacyjne takie jak astma, cukrzyca czy nadciśnienie tętnicze,
- lepszy rozwój funkcji poznawczych i psychomotorycznych,
- zaspokojenie podstawowych potrzeb emocjonalnych.
Mama, która karmi piersią, może szybciej wrócić do formy po porodzie, zmniejszyć ryzyko wystąpienia krwotoku poporodowego oraz przyspieszyć proces obkurczania macicy. Laktacja pozwala też zwiększyć poczucie satysfakcji i rozwinąć niezwykłą więź z dzieckiem, która w przyszłości może zaowocować lepszym porozumieniem.
Trzymanie noworodka w wygodnej pozycji
Karmienie piersią ma być nie tylko skuteczne, ale także wygodne. Dlatego podczas podawania niemowlęciu mleka każda mama powinna zadbać o odpowiednią pozycję. Dziecko musi jak najlepiej przylegać do jej ciała, główka powinna być właściwie podtrzymywana, a nosek znajdować się na wysokości brodawki sutkowej. Przed wzięciem malucha na ręce dobrze jest też przygotować sobie wszystkie niezbędne akcesoria do karmienia. Pod ręką warto mieć szklankę wody, zdrową przekąskę, poduszkę, ewentualnie podnóżek. Jeśli chodzi o ułożenie, w którym malec może otrzymywać mleko, może być ono różne. Do najczęściej praktykowanych pozycji przez mamy należą:
- klasyczna,
- spod pachy,
- leżąca,
- półleżąca,
- krzyżowa.
Jak długo karmić piersią?
To częste pytania zadawane przez mamy, na które trudno udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Do tej pory nie opracowano żadnych odgórnych wytycznych, które jasno wskazywałyby na długość naturalnego karmienia. Jednak można zetknąć się z zaleceniami, które określają jego minimalny czas trwania. Światowa Organizacja Zdrowia rekomenduje, aby naturalne karmienie piersią nie trwało krócej niż pół roku. Podobnie radzi Amerykańska Akademia Pediatrii zaznaczając, że po rozpoczęciu rozszerzania diety niemowlę może wciąż otrzymywać mleko mamy do ukończenia dwunastego miesiąca życia lub dłużej.
W jakich sytuacjach karmienie piersią nie jest dobrym pomysłem?
Chociaż karmienie piersią jest zupełnie naturalnym procesem, istnieją pewne przeciwwskazania, które mogą uniemożliwiać stosowanie tej metody żywienia. Jednym z nich jest zdiagnozowanie u niemowlęcia galaktozemii, dość rzadko występującej choroby metabolicznej, której objawy pojawiają się już około drugiej-trzeciej doby życia. W takiej sytuacji konieczne jest sięgnięcie po mieszanki niezawierające w składzie galaktozy. Podawanie piersi nie jest też dobrym pomysłem w przypadku, kiedy matka jest zakażona wirusem HIV lub rozpoznano u niej aktywną gruźlicę, której nie poddaje się leczeniu. Jeszcze jednym przeciwwskazaniem do karmienia piersią jest przyjmowanie przez kobietę substancji psychoaktywnych. Toksyczne związki po przedostaniu się do organizmu dziecka wraz z mlekiem mogą zaburzać jego rozwój, a nawet doprowadzić do śmierci.

Jakie akcesoria będą przydatne przy karmieniu piersią?
Wiele mam zastanawia się, po jakie akcesoria do karmienia dla niemowląt warto sięgnąć, aby uprościć sobie życie i skutecznie zapobiec trudnościom z wytwarzaniem i utrzymaniem pokarmu. W trakcie laktacji bardzo często dochodzi do podrażnienia brodawek, które stają się zaczerwienione, obrzęknięte, a niekiedy nawet poranione. Ich zwiększoną wrażliwość powodują zmiany hormonalne, ale trzeba też wiedzieć, że bardzo ważne znaczenie ma prawidłowe przystawianie malucha do piersi. Gdy uciążliwe objawy nie miną, ukojenie przyniesie maść przeciwbólowa, która sprawi, że karmienie piersią będzie mniej bolesne. W przypadku wklęsłych sutków warto też sięgnąć po specjalne nakładki silikonowe na brodawki do karmienia. Te łatwe w użyciu akcesoria bez trudu dostosowują się do anatomicznego kształtu piersi, a podawanie mleka przy ich wykorzystaniu nie powoduje żadnego dyskomfortu dla dziecka.
Dość częstym problemem pojawiającym się podczas laktacji jest też nawał pokarmu, który może wystąpić już w drugiej lub trzeciej dobie po porodzie. Wiele kobiet jest zaskoczonych takim stanem i nie do końca wie, jak sobie z nim poradzić. Doradcy laktacyjni zalecają, by w takiej sytuacji jak najczęściej przystawiać noworodka do piersi. Jeśli malec ma trudności z uchwyceniem brodawki, można wcześniej odciągnąć nieco pokarmu laktatorem. Ulgę przyniosą też ciepłe okłady, które ułatwiają odpływanie mleka. W przypadku niekontrolowanego wypływu pożywienia, pomocne okażą się oddychające wkładki laktacyjne, które zatrzymają wyciekający płyn i zapobiegną zabrudzeniu odzieży. W aptekach dostępne są zarówno jednorazowe, jak i wielorazowe wkładki dla mam, które są odpowiednie do wszystkich rodzajów piersi.
Po więcej praktycznych porad na temat macierzyństwa (i nie tylko), odwiedź nasz blog
Karmienie piersią jest bez wątpienia najlepszym i najzdrowszym sposobem żywienia niemowląt. Przez pierwsze pół roku życia dziecko powinno otrzymywać wyłącznie mleko mamy, które jest pełnowartościowe i pełne składników o właściwościach immunomodulacyjnych. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat macierzyństwa i innych tematów związanych ze zdrowiem, zachęcamy Cię do odwiedzenia serwisu apteki Sekret Zdrowia. Znajdziesz tam wiele ciekawych artykułów przygotowanych przez naszych ekspertów, które pomogą Ci rozwiać różne nurtujące kwestie.